انتشار مقاله “ریتم صفر حلاج بر دار؛ تحلیل تطبیقی ساحت اناالحق حسین بن منصور حلاج و مراسم اعدام او، و پرفورمنس ریتم صفر ماریانا آبراموویچ؛ از منظر پدیدار شناختی”، در شماره پنجم مجله پدیدار دانشگاه هنر در سال 1398 – نویسنده: مهدی یارمحمدی

چکیده

این مقاله می کوشد تا با تحلیل ساحت “انا الحق” حسین بن منصور حلاج و مراسم اعدام او به این دستاورد برسد که این مراسم در تطبیق با پرفورمنس “ریتم صفر” ماریانا آبراموویچ، از منظر پدیدار شناختی و بر اساس نظریه اجرا، یک پرفورمنس است، و در ادامه با تحلیل تطبیقی ایندو ساحت، لایه های ژرف تری از “انا الحق” حلاج و مراسم اعدام او بیان شده، و دستاوردهای این تطبیق در حوزه زمان، مکان، تاریخ، اجرا، و اجراگر ارائه می شود.

این مقاله بر این باور است که؛ در دنیای نسبیتی و عدم قطعیتی ای که دو فرد ابعاد طول و زمان را متمایز از هم فهم می کنند، روایت آنها متمایز از هم و قابل تأمل است. تأملی که دستاوردش توجه به نسبیت و عدم قطعیت در روایت و اصالت بخشی به روایت اول شخص در اعتبار بخشیدن و ارزش گذاری به طول (مکان مندی) و زمان (زمان مندی) بعنوان پارامترهایی مهم در خلق پرفورمنس است.

نیز عملکرد زمان و تاریخ در هنر پرفورمنس را دایره ای و نیز نسبیتی می داند، و بر این باور است که نه تنها اجرای مراسم اعدام حلاج و ساحت “اناالحق” او پرفورمنس آرت هستند، بلکه عبارت پارادوکسیکال “اناالحق” نیز امکانی برای خلق یک پرفورمنس آرت است. چرا که ترکیب چیدمانی این عبارت ضمن داشتن ویژگیها و پارامترهای اصلی هنر پرفورمنس، در هر بار خوانش خود امکان خلق پرفورمنس دیگری (بازتولید پرفورمنس) را از خود ایجاد می کند.

روش این مقاله تحقیق همبستگی، بر پایه مطالعات کتابخانه ای و نظری بوده است. موارد مرتبط با آبراموویچ و پرفورمنس ریتم صفر، از منابع معتبر و به زبان انگلیسی ترجمه شده، و روایت حلاج و اناالحق او، از تذکره الاولیاء عطار نیشابوری مورد توجه بوده است.

نیز در مسیر پیشبرد مقاله، به نظریات ریچارد شکنر، ماروین کارلسون، یرژی گروتفسکی، ریچارد بومن، آنتونی هاول و رزلی گلدبرگ ، اروینگ گافمن، ژاک دریدا و آلبرت اینشتین استناد شده است.

واژگان کلیدی

پرفورمنس آرت_حسین بن منصور حلاج _اناالحق _ ماریانا آبراموویچ_ پرفورمنس ریتم صفر_ پدیدارشناختی